Voetbal en principes

Degenen die mij kennen, weten hoe fervent ik ben als voetballiefhebber. Hoogst zelden heb ik in mijn 70+-levensjaren een Oranje-interland of wat voor internationale Cup-wedstrijd dan ook van een Nederlandse club gemist, voor zover deze waar ook te aanschouwen was. Ja, ook wedstrijden in dubieuze landen, tegen foute clubs en tijdens omstreden toernooien, zoals het WK 1978 in Argentinië. Hoewel ik toen als 27-jarige erg gecharmeerd was van Bram en Freek, ook het album Bloed Aan De Paal meteen heb aangeschaft en zelfs het live-optreden van het duo destijds heb bijgewoond, keek ik naar alle wedstrijden. Mijn engagement moest het toen kennelijk nog afleggen tegen mijn voetbalpassie, maar ik denk toch vooral tegen de revanchegevoelens die ik koesterde ten opzichte van dat uiterst dramatische verlies van de WK-finale vier jaar daarvoor.

Naarmate ik ouder en wijzer werd, kreeg ik natuurlijk steeds meer door hoe opportunistischer, commerciëler, corrupter en megalomaner het voetbal almaar verwerd, maar dat leidde er lange tijd niet toe om me er, al dan niet selectief, van af te wenden. Totdat in 2010 het WK aan Qatar werd verpatst en gaandeweg onthutsend duidelijk werd hoe corrupt dit is toegewezen, wat voor een mensenrechten schendende, schijnheilige schurkenstaat Qatar is, en onder welke mensonterende condities als moderne slaven gedrilde arbeidsmigranten de WK-accommodaties moesten bouwen. Met duizenden dodelijke slachtoffers tot gevolg.

Over wat er met dit WK zou moeten gebeuren, heb ik uitentreuren bericht en zal inmiddels genoegzaam bekend zijn. Dit relaas gaat over de beslissing die ik geruime tijd geleden heb genomen om, mocht het onverhoopt daar toch worden gehouden, het WK Qatar helemaal te boycotten en ook om naar geen enkele kwalificatiewedstrijd te kijken. Geloof me, dat is een hard gelag. Want ik ben liefhebber, fanatiek en chauvinistisch genoeg om Oranje altijd en overal te willen zien spelen. Gedreven om niks te willen missen van de geniale ingevingen en briljante acties van de Messi’s, de De Bruynes, Frenkies en Mbappé’s. Om aan den lijve de spanning te ervaren van het al dan kwalificeren.

Maar wie A zegt.. En verdomme, ik wil ook echt niks met deze dieptreurige, moreel totaal onverantwoorde gang van zaken te maken hebben. Ik wil niet medeverantwoordelijk zijn door de kijkcijfers mee op te krikken, iets wat door de verantwoordelijken, sponsors en Qatar als bewijs wordt gezien en misbruikt ten faveure van hun vermeende gelijk. Zolang ik me dat maar voorhoud, moet het me lukken om in mijn principe te volharden. Menigeen twijfelt daaraan. En beweert dat het lippendienst is en dat ik – en anderen die aangeven niet te kijken – dat toch zullen doen als het erop aankomt. Nu kan ik natuurlijk niet voor anderen instaan. En ik denk ook dat niet iedereen zich aan zijn woord zal houden of er dusdanig weinig mee heeft zodat het geen opgave is om niet te kijken. Dan nog is het op zijn minst opmerkelijk dat zovelen laten weten tegen het WK in Qatar te zijn.

Dat het consequent zijn en volhouden van je principes zelfs in de beste families een lastig gegeven is, moge duidelijk zijn. Sorry dat ik het toch weer even over hem ga hebben, maar wat betreft principes, normen en waarden kun je nu eenmaal onmogelijk om Louis van Gaal heen. Lange tijd bewonderde ik de man vanwege zijn niets en niemand ontziende consequentheid en openheid, ook al ontaardde dat soms in starheid en onbuigzaamheid. Maar hoe moeilijk ook de omstandigheden en hoe groot de weerstand, Louis bleef Louis. De ‘Cruijff-revolutie’ en zijn aanvaarde missie om Oranje naar Qatar te loodsen, laten zien dat Louis ook maar een – dus niet bepaald altijd principiële en totale – mens is. Gelukkig maar, zou je zeggen, ware het niet dat Louis dit, vanzelfsprekend, anders ziet. Hij noemt dit evolueren. Hoezo eufeMISme?! Maar het journaille weet het zeker: Van Gaal is de Redder des Vaderlands, zijn persconferences een orgastisch genoegen en ‘het volk houdt weer van Oranje’ (dixit Willem Vissers). Maar Willem, wie zijn dan ‘het volk’?

Laten wij, WK Qatar-tegenstanders, onszelf moed inspreken met de zekerheid dat we ons verzetten tegen een onweerlegbare – en saillant genoeg ook wereldwijd onderschreven – ongeëvenaarde wantoestand. Laat je niet ontmoedigen door whataboutisme, twijfels aan je integriteit of als je van zeuren en drammen wordt beticht.
Het vasthouden aan morele principes is nog altijd een nobel streven, ook in het voetbal.

Read Full Post »

Over het WK Qatar en de totale mens met normen en waarden

Het is dus zover. Louis van Gaal is, zoals verwacht, de nieuwe bondscoach. Nog maar eens een bewijs dat niet alle goeie dingen in drieën gaan. Waarom ik dat denk, heb ik hier al uitvoerig uiteengezet, dus daar gaan we het nu niet over hebben. We buigen ons nu over de kwestie WK Qatar. Daar was Louis in 2010 nog heel duidelijk over in de Volkskrant. Jullie begrijpen dat we zeer benieuwd zijn hoe hij hier thans tegenover staat, nu hij willens en wetens bereid is onderdeel te gaan uitmaken van datzelfde door hem verfoeide WK. Want dat is het geval, of hij zich nu wel of niet kwalificeert met Oranje voor het toernooi. Met het aanvaarden van zijn aanstelling, zette hij impliciet zijn handtekening onder de bereidheid aan het WK Qatar deel te nemen. 

Maar wie zal de eerste, vermetele (sport)journalist of mediavertegenwoordiger zijn die Louis hiermee confronteert? In dezelfde krant waarin hij destijds zich onomwonden uitsprak tegen Qatar als WK-organisator, wordt hierover met geen enkel woord gerept door Willem Vissers en Bart Vlietstra in de editie van 23 juli. Hiermee de indruk wekkend dat ze zich er niet aan willen branden. Het is dan ook niet denkbeeldig dat Van Gaal op zijn typische eigengereide manier zal trachten om vragenstellers af te troeven. Dat hij op vangalistische wijze zal proberen om er een draai aan te geven die, althans in zijn ogen, recht doet aan zowel zijn afwijzing van destijds als aan zijn huidige zelfgekozen situatie. 

Maar vooropgesteld: daar trappen wij niet in. Zoals we in geen enkele draaikolkredenering of drogreden trappen die van stal wordt gehaald om deelname aan – dan wel het bezoeken van – het WK Qatar goed te praten. Keur je duizenden dodelijke slachtoffers, moderne slavernij, schending van mensenrechten, corruptie en omkoping en megalomane sportswashing af, dan moet je er wegblijven. Ga je toch, dan is dat op een of andere manier een acceptatie van de situatie. En zullen de verantwoordelijken en het regime dat ook als zodanig beschouwen en uitbuiten. Dus wat doe? Je wringt je in allerlei min of meer vergezochte, gerationaliseerde bochten om je eigen geweten te sussen of anderen wijs te maken dat er toch wel iets voor te zeggen valt om ter plekke ertegen te ageren en verbeteringen te bewerkstelligen. 

Zoals de FIFA, nagenoeg alle voetbalbonden, zelfs mensenrechtenorganisaties hebben gedaan en Louis van Gaal ongetwijfeld ook zal doen. Ook de man van het ‘totale mens principe’, die zelfverklaard normen en waarden hoog in het vaandel heeft staan, zal benadrukken dat dit WK niet aan Qatar had mogen worden toegewezen. Maar…, zal hij eraan toe voegen, nu het toch bijna zover is, doen we er beter aan om ernaartoe te gaan en zodoende de druk op Qatar en de vinger aan de pols te houden. 

Van Gaal zal, veel meer nog dan Frank de Boer, zijn spelers uit de wind proberen te houden en hen op het hart drukken zich te onthouden van uitspraken over de situatie in Qatar en zich louter te focussen op het sportieve doel. Want kennelijk kent het ‘totale mens principe’ situationeel zijn grenzen en zijn Louis’ normen en waarden selectief toe te passen. 

Natuurlijk laten wij ons graag verrassen en wie weet ontpopt Van Gaal zich wel als dé ambassadeur van de anti-WK Qatarbeweging. Je weet het nooit met Louis, maar de voortekenen zijn allesbehalve bemoedigend. Het lijkt er sterk op dat Van Gaal zijn zinnen heeft gezet op nog een laatste(?) kunstje en dat daarvoor alles moet wijken. Morele principes inbegrepen. 

Read Full Post »