Noot vooraf: Onderstaand de post die ik schreef voor Voetblah op 28 maart jl. Omdat Maarten de Vos het als geen ander verdient, geef ik hem ook een plek op mijn eigen weblog. Het doet mij deugd dat dit in memoriam er mede toe heeft bijgedragen dat er meer gepaste aandacht wordt geschonken aan het leven en heengaan van deze unieke persoonlijkheid.
Vorige week overleed Maarten de Vos. Geruisloos. Pas ’n kleine week later kwam het in de publiciteit. Dat ook nog eens mondjesmaat. Sterker nog, er wordt vrijwel geen aandacht aan geschonken. En dat is vreemd en zeer onterecht. De jongere generatie zal het niets zeggen, maar voor sport/voetballiefhebbende en journalistiek geïnteresseerde babyboomers moet deze naam bekend, zo niet als muziek in de oren klinken.
Maarten de Vos, een typische, rebelse exponent van de zestiger jaren, is de maker van de wonderschone film Nummer 14. Waarin hij Johan Cruijff als een balletdanser portretteert en eigenlijk voor het eerst het edele voetbalspel met kunst verbindt. De Vos is ook de auteur van het memorabele voetbalboek De Ajacieden. Destijds door weekblad De Tijd betiteld als “…Misschien wel het eerste Nederlandse voetbalboek waaraan je kunt aflezen dat het niet bij de waspoeder cadeau is te geven.” Dat doet het boek niet voldoende recht. Denk ik. Want ik heb het sinds de jaren ’70 nooit meer herlezen. Toentertijd verslond ik de inside information over mijn helden als een hongerige leeuw. Niet voor niets wordt De Vos de grondlegger genoemd van het kleedkamerverhaal, het achtergrondinterview. De Ajacieden en Cruijff, Hendrik Johannes, fenomeen van al veel langer wijlen Nico Scheepmaker waren voor mij het Oude en het Nieuwe Testament en vormden tezamen de/mijn voetbalbijbel. Ofschoon ongelovig, ging het erin als Gods woord in een ouderling.
Waarom er zo weinig aandacht is voor het overlijden van iemand die door de Vermeegen’s (al zal Maarten zich vanwege diens ‘ontwikkeling’ in zijn graf omdraaien) en de Jansma’s als hun grote voorbeeld en leermeester wordt gezien, is opmerkelijk. Of toch ook weer niet, getuige dit intrigerende en gedenkwaardige verhaal van André Gieling uit 2008 alweer. Een treurig beeld ook, waardoor de minimaal aanwezige informatie en beelden op internet begrijpelijk worden. De voorvechter van onder meer het portretrecht in de sport en de eerste stand-up against old fashion football, heeft z’n eigen rechten kennelijk over z’n graf heen beschermd. Dat zijn pionierswerk heeft geleid tot onze stand up against modern football, mogen we hem niet euvel duiden. Maar dit alles verklaart de al jarenlang heersende radiostilte rondom het fenomeen Maarten de Vos. En rondom zijn verscheiden. Een verklaring, let wel, geen excuus. En ik hoop dat hiermee een beetje te hebben rechtgezet. Moge hij verder rusten in vrede.
– De unieke, want enige internetfoto van Maarten komt van europeanastatic.eu
Oude en nieuwe primeurs in... 